Skip to main content

अविस्मरणीय - द ग्रेट गॅटस्बी




मागच्या आठवड्यात द ग्रेट गॅटस्बी नॉवेल वाचायला घेतलं. खूप उत्सुकता होती मला. पुस्तकाची सुरुवात खूप साधी पण आत ओढून घेणारी वाटली. पुस्तक सुरु करण्या आधीची प्रस्तावना तर भन्नाट. स्कॉट फित्झगेराल्ड हा लेखक आहे द ग्रेट गॅटस्बी या पुस्तकाचा. १०० वर्षांपूर्वी लिहिलेलं पुस्तक, एक खिळवून ठेवणारं कथानक. जे गॅटस्बी, या अतिशय गूढ अभिव्यक्ती असलेल्या माणसाभोवती रेखाटलेलं. निक कारावे, हा या पुस्तकाचा नरेटर, वॉल स्ट्रीट च्या एका कंपनीत काम करत असतो. तो इस्ट एग या शहरात राहायला आल्यावर त्याच्याबाजूलाच असणाऱ्या मोठ्या, अवाढव्य बंगल्याशी त्याची ओळख होते. आणि हळूहळू त्या बंगल्या च्या मालकाशी म्हणजे  जे गॅटस्बी, या व्यक्तीशी झालेली अगदी साधी ओळख त्याचं आयुष्य कसं बदलून टाकते याचे निक नीच घेतलेला मागोवा म्हणजे हे पुस्तक.
स्कॉट फित्झगेराल्ड यांची भाषा ओघवती आहे. १०० वर्षानंतरही त्यांनी वर्णन केलेल्या अमेरिकेशी आपण समरस होऊ शकतो, इतके की आपणच इस्ट एग मध्ये आहोत असे वाटते. जे गॅटस्बी, आणि त्याची व्यक्तीरेखा स्कॉट नी अतिशय छान उभी केली आहे. त्याची राहणी, त्याचा भूतकाळ, त्याची डेझी (म्हणजे निक करावे ची चुलत बहीण) हे सगळे पुस्तक वाचून ३ दिवस झाले तरीही डोळ्यासमोर तसे च्या तसे उभे राहतात.
जे गॅटस्बी उमदा ऑक्सफर्ड मध्ये शिकलेला माणूस, सध्या एक खूप मोठा व्यापारी, सगळे शनिवार रविवार खूप मोठया पार्टीस देणारा पण स्वतः अतिशय कोरडा राहणार.. निक एक असा एकमेव व्यक्ती असतो ज्याला गॅटस्बी ने पार्टी चं खास निमंत्रण दिलं असतं. भव्य पार्टी मध्ये निक आणि जॉर्डन पोचतात आणि त्यांना कळतं कि जे ह्या सगळ्या पार्टीस डेसी, निक ची चुलत बहीण यावी म्हणून देत असतो. जे आणि डेसी याचं प्रेम.. जे वेळेवर पोहचू नं शकल्याने डेसी नी स्वतः च टॉम बुखानान शी केलेलं लग्नं आणि नंतर ५ वर्षांनी जे गॅटस्बी नी त्याच शहरात, एक भव्य दिव्य बंगल्यात राहणं..डेसी ची रोज वाट बघणं, तिच्या डॉक वर असलेल्या निळ्या दिव्याला सतत पाहत राहणं सगळं अगदी एपिक.
जे ची निक ला किंवा कोणालाही बोलावंतांना "ओल्ड स्पोर्ट" म्हणण्याची लकब तर अतिशय दिलखेचक आहे.
गॅटस्बी ची पार्श्वभूमी खूप दरिद्री आणि वाईट्ट दाखवली आहे, पण जे ला नेहेमीच एक मोठा माणूस व्हायचं असतं, त्याला नियती साथ देतेही. पण डेसी काही त्याला मिळत नाही, डेसी मिळावी म्हणून केलेला खटाटोप पुस्तकात मांडला आहे.
आजकालच्या पुस्तकांसारखा कोठेही चिप वल्गर असा भाग अख्ख्या पुस्तकात नाही. सगळं अगदी तरलतेने मांडण्यात स्कॉट फित्झगेराल्ड नी अगदी बाजी मारली. १५० पानांच्या पुस्तकात एखाद्या व्यक्ती बद्दल वाचकाला इतकं काही सांगून जाणे म्हणजे एकदम किमया आहे. जादू केल्यासारखे आपण पानावरुन पान वाचत जातो आणि पुस्तकाचा शेवट कसा होतो हे कळतही नाही.

चित्रपट पाहण्यासारखा आहे, पण पहिले पुस्तक वाचन केले तर बरे. मला लिओनार्डो गॅटस्बी च्या भूमिकेत प्रचंड आवडला. तसा तो जॉर्डन बेलफोर्ड च्या भूमिकेतही आवडलाच आणि टायटॅनिक च्या जॅक मधेही. ही भूमिका अगदी लक्षात राहण्यासारखी. बाकी सगळी कास्ट त्या त्या ठिकाणी छानच आहे. इतक्या सुंदर पुस्तकाला एकदम न्याय दिल्यासारखा आहे हा चित्रपट.
काही काही वाक्य मी कदाचित आयुष्यात विसरणार नाही.

“So we beat on, boats against the current, borne back ceaselessly into the past.” ...


“Let us learn to show our friendship for a man when he is alive and not after he is dead.” 

This was so profound. 


“There are only the pursued, the pursuing, the busy and the tired.” 


“Reserving judgements is a matter of infinite hope.” 


“Life starts all over again when it gets crisp in the fall.” 

“I am one of the few honest people that I have ever known.” 

“Life is much more successfully looked at from a single window.”


बस बाकी वाचनीय आहेत. 

Comments

Popular posts from this blog

दाक्षिणात्य संस्कृती - कोलम (रांगोळी)

दाक्षिणात्य संस्कृती - कोलम (रांगोळी) या पोस्ट मध्ये खाद्यसंस्कृती बद्दल नं सांगता रांगोळ्या आणि तामिळ नाडू यांच्या असलेल्या घट्ट नात्याबद्दल बोलूया. रांगोळी म्हणजे मला तरी एखाद्या स्त्री ची अभिव्यक्ती वाटते. रांगोळी काढणारा पुरुष जरी असेल तरी त्याच्या मनातल्या तरल भावना त्या रांगोळीत उतरतात. अर्थात नेहेमीच्या रोज काढल्या जाणाऱ्या रांगोळ्या म्हणजे गृहिणीची अभिव्यक्ती का हे मला नाही माहिती. पण अंगण झाडणे, सडा टाकणे, आणि रांगोळी काढणे  माझ्यासाठी एक थेरेपि आहे. आजकाल अपार्टमेंट आणि मोठाल्या इमारतींमुळे अंगण हा भागच नाहीसा झालाय घराचा, पण मागे आम्ही होतो त्या घरी मोठे अंगण होते. तामिळ नाडुत सगळ्या दारासमोर रांगोळी काढल्या जाते. अगदी अपार्टमेंट जरी असेल तरी अपार्टमेंट च्या मोठ्या दारासमोर रांगोळी काढली जातेच. इथल्या गल्ल्यांमध्ये समोरासमोरील घराच्या दारासमोर तर दोन्ही वेळेला रांगोळी काढल्या जाते. सकाळी ६. ०० ते ६.३० च्या दरम्यात सगळ्या स्त्रिया या कामात मग्न दिसतात. पहिले मला फार कुतूहल वाटे. एवढ्या सकाळी उठणे आणि पहिले काम म्हणजे रांगोळी. दिवस कसा  छान सुरु होत असेल असे वाटायचे. लग्न

दलपती - मणी रत्नम चा मास्टरपीस

तामिळ चित्रपटांमध्ये मी सगळ्यात पहिले पाहिलेला चित्रपट म्हणजे दलपती. तामिळ भाषा जरी क्लिष्ट वाटत असली तरी ती सर्वांगसुंदर भाषा आहे. आपण मराठी किंवा इतर भाषिक लोक नेहेमी दक्षिणेकडच्या ४ भाषांची सारख्या वाटतात म्हणून खिल्ली उडवत असतो पण ह्या चारही भाषा कन्नड, तमिळ, तेलगू आणि मल्याळम अतिशय समृद्ध आहेत. चारही भाषांची एक स्वतःची चित्रपट सृष्टी आहे हे महत्वाचे. बाहुबली हे एक उत्तम उदाहरण. बरेच हिंदी चित्रपट, मल्याळम आणि तामिळ चित्रपटांवरून प्रेरित असतात हे सांगणे नं लगे. तर असाच एक १९९०'स मध्ये तयार झालेला चित्रपट दलपती म्हणजे म्होरक्या किंवा प्रमुख किंवा सेनापती.  कर्ण आणि अर्जुन ह्या धर्तीवर आधारित असलेला हा चित्रपट त्याकाळी खूप गाजला होता. मामुटी, रजनीकांत आणि अरविंद स्वामी, शोभना आणि सगळे उत्तम कलाकार. इलैराजा यांचे संगीत आणि संतोष सिवन यांची सिनेमॅटोग्राफी. असे म्हणतात की मणी रत्नम चे सगळे चित्रपट सकाळी चित्रांकित करतात. त्यावेळी अतिशय सुंदर प्रकाश असतो आणि त्याचा पुरेपूर उपयोग ते प्रत्येक शॉट मध्ये करून घेतात. ह्या चित्रपटात ते प्रकर्षाने जाणवते.  मणी रत्नम चे सगळे

दाक्षिणात्य खाद्यसंस्कृती -दोसा

दोसा हा पदार्थ नं आवडणारा माणूस विरळा. माझी आणि दोस्याची ओळख आमच्या शाळेच्या आनंदमेळ्यात झाली होती. एक डोस्याचा स्टॉल होता तिथे, माझ्या बेस्ट फ्रेंड च्या काकी चा. मी नं खाताच गर्दी पाहून मला लक्षात आलं होतं तेव्हा कि काहीतरी स्पेशल आहे दोस्यात. हळूहळू जसे मोठे होत गेलो तसे आई बाबा बाहेर जेवायला घेऊन जायचे, मग खायचे काय तर डोसा, जगत नावाचे नागपूरला खूप प्रसिद्ध हॉटेल होते, अर्थात आता मॉल आणि मोठमोठ्या बिल्डींग्स असलेले नागपूर नव्हते तेव्हा उणीपुरी २ ते ३ फॅमिली रेस्टॉरंट्स. त्यात आर्य भवन एक आणि एक जगत. आई म्हणायची जी वस्तू आपण घरी जास्त करत नाही ती बाहेर खावी. म्हणून मोठ्ठा क्रिस्पि दोसा त्यात बटाट्याची भाजी, सोबत चटण्या. एकदम पोटभर व्हायचा तो मसाला डोसा. मी ९ वी, १० वी त असतांना आई घरीच डोसे करायची. पुढे कॉलेज मध्ये घेल्यावर वगैरे बाहेर खातांना डोसा हा पदार्थ बऱ्याचदा खाल्ल्या जायचा.  आता गेल्या १० वर्षांपासून चेन्नई मध्ये स्थायिक असल्याने, दोसा हा दाक्षिणात्य संस्कृतीचा किती अविभाज्य घटक आहे हे कळून आले. माझ्या घरी डोश्याचे पीठ नाही असा एकही दिवस जात नाही. जसे मराठी घरांत कणिक